Znamiona barwnikowe

Znamiona barwnikowe, popularnie nazywa się pieprzykami. Występują one u każdego człowieka. Ale istnieją okoliczności, w których stają się one niebezpieczne.

Czy wszystkie znamiona są takie same?

Podzielone one zostały na dwie kategorie: wrodzone, które są widoczne od urodzenia, oraz nabyte, które mogą pojawiać się w różnych fazach życia, często związane z ekspozycją na słońce lub wizytami w solarium. 

Rozróżniamy również różne rodzaje znamion barwnikowych. Nabyte znamiona barwnikowe można podzielić na łagodne i atypowe. Te pierwsze obarczone są mniejszym ryzykiem przemiany nowotworowej w porównaniu z tymi, które są uwarunkowane genetycznie lub są bardzo duże. W przypadku łagodnych znamion barwnikowych, ryzyko czerniaka jest bardzo niewielkie. W przypadku wrodzonych znamion można wyróżnić małe, duże i olbrzymie. Te ostatnie charakteryzują się największym ryzykiem wystąpienia nowotworu złośliwego. Jednakże ogólny procent mówiący o możliwości transformacji nowotworowej melanocytów wynosi od 5 do 40%, w zależności od wielkości znamienia. Mniejsze charakteryzują się stosunkowo małym ryzykiem. 

Znamiona barwnikowe – struktura

Znamiona barwnikowe mogą być zbudowane z komórek znamionowych lub melanocytów, które są odpowiedzialne za produkcję melaniny, czyli barwnika obecnego w skórze. Większość z nich ma charakter łagodny i nie stwarza poważnego zagrożenia, może być problemem wyłącznie natury kosmetycznej.

Wiele z tych zmian może występować zarówno na twarzy, tułowiu, jak i innych częściach ciała. Żadnych z nich nie wolno lekceważyć. Dużo łatwiej jest usunąć znamię, które jeszcze nie zostało objęte transformacją nowotworową niż leczyć rozwinięte nowotwory złośliwe.

Znamiona barwnikowe a zmiany

Regularne badania są kluczowe, gdyż niektóre ze znamion mogą ewoluować w niebezpiecznego czerniaka – jedną z najgroźniejszych postaci nowotworu skóry. Przyczyną w tym przypadku jest złośliwa transformacja melanocytów. Zdarza się to na szczęście raczej rzadko.

Czynniki takie, jak:

• gwałtowne powiększenie,
• pogrubienie,
• zmiana kształtu,
• niejednolite zabarwienie,
• przebarwienie powierzchni z różnymi odcieniami brązu i różu,
• ogniskowe odbarwienia,
• występowanie objawów zapalnych, np. świądu, krwawienia, nadżerki,

powinny być alarmujące. W takich przypadkach konieczne jest skonsultowanie się z lekarzem dermatologiem. Diagnostyka znamion jest kluczowa do rozpoczęcia odpowiedniej terapii.

Znamiona barwnikowe – metody leczenia

W przypadku konieczności usunięcia znamion, istnieje kilka metod. Chirurgiczne usunięcie z marginesem zdrowej tkanki to jedna z bezpiecznych opcji. Badanie histopatologiczne wyciętej zmiany pozwala na dokładną ocenę.

Metoda dermatoskopii cyfrowej jest jednym z najskuteczniejszych narzędzi, pozwalających na dokładną ocenę struktury i ewentualnych zmian w znamionach. Zastosowanie laseroterapii CO2, łyżeczkowania czy elektrosekcji to kolejne metody leczenia niektórych typów znamion. Jednakże, każdy przypadek jest unikalny i wymaga indywidualnego podejścia, dlatego konsultacja z doświadczonym dermatologiem jest kluczowa.

Znamiona dysplastyczne należy usuwać z marginesem zdrowej skóry, jeżeli budzą jakiekolwiek objawy. Nie wolno bowiem pobierać wycinków bezpośrednio ze znamion. Znamiona naskórkowe – brodawki łojotokowe leczy się właśnie poprzez laseroterapię CO2, łyżeczkowanie i elektrosekcję. Podobnie postępuje się ze znamionami naskórkowymi brodawkowatymi i znamionami wywodzącymi się z gruczołów łojowych (znamię łojowe, hiperplazja gruczołów łojowych) oraz z gruczołów potowych (gruczolaki potowe). Znamiona naczyniowe takie jak naczyniak krwionośny, ziarniak naczyniowy czy jeziorko żylne, usuwa się poprzez wycięcie chirurgiczne bądź laseroterapię, a także stosując krioterapię lub elektrokoagulację.

Podsumowując, dla własnego zdrowia należy obserwować każdą zmianę na skórze, szczególnie te, które są znamionami barwnikowymi. Czułość w tym zakresie może zapobiec poważnym komplikacjom w przyszłości. Pamiętajmy, że szybka interwencja i regularne kontrole mogą zapobiec poważnym powikłaniom. Dlatego jeśli odkryjesz zmianę na skórze, niezwłocznie skonsultuj się z lekarzem dermatologiem w Twojej okolicy. Profesjonalna ocena i odpowiednie podejście terapeutyczne mogą znacząco wpłynąć na Twoje zdrowie.